Bu haber 4.874 kere okundu.
1.769 milyon nüfusuyla Türkiye’nin en kalabalık illerinden biri olan Adana, kültürü ve gelenekleriyle öne çıkan şehirlerimizden.
5 Ocak 2022 tarihinde Adana’nın Kurtuluş yıl dönümü kutlanıyor.
99 yıl önce bugün Fransızların Adana’da çekilmiş, Adana kurtuluşunu ilan etmiştir.
5 Ocak Adana’nın Kurtuluşu’nu sosyal medyadan kutlamak isteyenler Adana’nın Kurtuluşu ile ilgili sözleri araştırıyor.
Peki, Adana’nın Kurtuluşu nasıl oldu? İşte Adana’nın kurtuluşuna dair merak edilenler ve kutlama mesajları…
ADANA’NIN KURTULUŞ TARİHİ
Büyük kayıplara sebep olan I. Dünya Savaşı, siyasi ve ekonomik üstünlük için birbirleri ile mücadeleye girişen Avrupa Devletleri arasında ve Avrupa’da çıkmıştır.
Kısa zamanda mücadele bütün kıtalara yayılmış ve Osmanlı İmparatorluğu da bu savaşın içine sürüklenmiştir. Sonunda imparatorluk çökmüş, topraklan parçalanmış, anayurt bile düşman istilası altında kalmıştır.
Beş cephede birden ve pek çok devlete karsı savaşmak zorunda bırakılan Osmanlı Devleti, Mondros Ateşkes Antlaşması ile imparatorluk topraklarının pek çoğunu düşmana bırakarak çekilmiştir.
MUSTAFA KEMAL PAŞA’NIN ADANA’YA GELİŞİ
Zamanın sadrazamı İzzet Paşa tarafından, o sırada grup komutanı Liman Von Sanders’ten (Alman komutanı) elindeki tüm grup komuta ve koordinasyon yetkisini Mustafa Kemal Paşa’ya devretmesi bildirilmiş ve bu devir-teslim işlerini gerçekleştirmek için 31 Ekim 1918’de Mustafa Kemal Paşa Adana’ya gelmiştir.
Mustafa Kemal Paşa 31 Ekim 1918’de geldiği Adana’da 11 gün kalmış, etrafın ve halkın durumunu inceleyerek bunu Genel Kurmay Başkanlığı’na bildirmiştir.
İskenderun’a asker çıkararak işgal teşebbüsünde bulunulursa İngilizlere ateş açılacağını zamanın hükümet ve başbakanına telgrafla bildiren Mustafa Kemal Paşa, aynı zamanda kendine bağlı kumandanlara da benzer bir emir vermiştir.
Adana’dan İstanbul’a gönderilen telgrafların hiçbir olumlu etkisi olmadığı gibi, kısa bir süre sonra Yıldırım Orduları Grubu ve 7. Ordu Karargâhı lağvedilmiş ve Mustafa Kemal Pasa İstanbul’a çağrılmıştır.
“ADANA BOŞALTILSIN” EMRİ
Adanalılar, İstanbul Hükümetinin 23 Kasım 1918 tarihli, Adana ve dolaylarının boşaltılmasını zorunlu kılan kararını büyük tepki ile karşılamışlardır. Durumu protesto eden, böyle bir harekâtın yaratacağı vahim hadiseleri vurgulayan bir telgraf dönemin İçişleri Bakanına yollanmıştır.
FRANSIZ İŞGALİ
Kısa bir süre sonra işgal kuvvetleri Mersin Limanından Çukurova’ya girmiş, tüm kilit noktaları kontrol altına almış ve sonra Adana’yı işgal etmişlerdir. Bu işgal sırasında Türklere ait bütün sembol, arma, işaret ve levhalar yok edilmiş ve sistemli şekilde Türk Halkının soykırımı yoluna gidilmiştir.
Fransız işgal kuvvetleri tarafından yine çok planlı ve kati bir şekilde uygulanan diğer bir işlem de Adana, Çukurova ve civarı bölgelere Ermenilerin yerleştirilmesi olmuştur.
1918’de Adana ve Çukurova’yı işgal eden Fransızlar kendi birlikleri içinde özellikle Ermeni askerleri getirdikleri gibi, Suriye’den 70 bin Ermeni’yi Adana’ya, 12 binini Dörtyol’a, 8 binini Saimbeyli’ye yerleştirmişlerdir.
KİLİKYA MİLLİ KUVVETLER TEŞKİLATI
Adana ve yöredeki Türkler, örgütlenerek Kilikya Milli Kuvvetler Teşkilatını oluşturmuşlardır.
Çukurova, bölgelere ayrılarak, her bölgeye milis kuvvetleri ve komutanı atanmış ve tüm yöre bu milli direnme ve mücadele teşkilatının denetimine girmiştir.
5 Ağustos 1920’de Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Bey (Çakmak) ve Milletvekilleri Pozantı’ya gelmiş ve orayı il haline getirerek Pozantı Kongresini yapmışlardır. Daha büyük direnişe geçen Türkler çok büyük kayıplar vermişlerdir. Buna rağmen Kasım 1920 sonlarında Fransızları ağır yenilgiye uğratmayı başarmışlardır.
FRANSIZLARIN YENİLGİSİ
Sonuç olarak Fransa, TBMM hükümetini resmen tanıyarak barış yoluna gitmiştir.
Türk-Fransız Barış Antlaşması, 20 Ekim 1921’de Ankara’da yapılmıştır.
Fransızlarla gidemeyen veya yerli olan Ermeniler de bölgeden kaçmışlardır.
5 OCAK ADANA’NIN KURTULUŞU
5 Ocak 1922 kurtuluşunu kutlama amacı ile Büyük Saat ile Ulu Camii arasına çok büyük bir bayrak çekilmiş ve daha sonra bu bayrak çekilmesi olayı il’in kurtuluş günlerinde tekrarlanmıştır. Bayrak Adana’nın simgesi haline gelmiştir.
Adana ve Çukurova halkı milli kuvvetlere katılarak yurdun diğer cephelerinde de çarpışmış ve anavatanı düşmandan kurtarma mücadelesinde sonuna kadar yer almışlardır.
ADANA İLE İLGİLİ SÖZLER
Şehir şehir gezeriz Adana gibi güzelini bulamayız.
Nerelisin dedikleri zaman Adanalıyık deriz.
Adanalıyık, Allah’ın adamıyık, şalgam içer bici bici yerik.
Şafak olmuş Adana doğan güneş özgürlüktür bu adama.
Sadece yaşamaksa niyetin sana Adana yeter.
Yazın Adana sıcağında yanarsın, kışın kuru soğuğunda donarsın.
Adana’nın baharı başka güzel, yazı bambaşka güzel… Her mevsimi güzel, her ayı kendine özel…
1 çiçekle bahar gelmez ama 01 çiçekle ömür geçer.
Biz Adanalıyız; Atatürk’ün çocukları yaşar bu kentte her yaştan.
Doğuşumdaki tek olağanüstülük Türk olarak dünyaya gelmemdir. Türküz, Adanalıyız, Atatürkçüyüz